Erzincan’ın Kemah ilçesinde bulunan Osmanlı yapıtı Gülabibey Mescidi, yaşanan zelzelelere karşın ayakta kalmayı başaran mimari yapısıyla yüzyıllardır ibadethane olarak kullanılıyor.
Adını, Osmanlı periyodu Erzincan valilerinden Buyruk Gülabibey’den alan 1454’te inşa edilen cami, taş yapısı ve ahşap süslemeleriyle dikkati çekiyor. İstanbul’un fethinden bir yıl sonra inşa edilip dokusunu kaybetmeden yapılan tadilatlarla günümüze kadar gelen mescitte, 568 yıldır ezan sesi yükseliyor.
.
Farklı tarihlere ilişkin 3 kitabenin bulunduğu, 400 metrekarelik kapalı alanda 12 ahşap direk üzerine inşa edilen kare planlı cami, eğimli çatıyla örtülü yapısı, etrafı barok süslemeli mihrabı ve girişi yuvarlak kemerli kapısıyla ön plana çıkıyor.
Erzincan’da yaşanan büyük sarsıntılara karşın ayakta kalan 800 kişi kapasiteli cami, son olarak 2011-2018 yıllarında Erzurum Vakıflar Bölge Müdürlüğünce tarihi dokusu korunarak restore edildi.
.
Kemah Kaymakamı Muhammet Şükrü Pekpak, AA muhabirine, Gülabibey Mescidinin dokusuyla ilçeye gelen ziyaretçilerin ilgisini çektiğini belirtti.
TARİHTEN İZLER
Kemah’ın, Anadolu’nun birinci Türk yerleşim yerlerinden biri, Mengüceklere başşehirlik yapan sancak kent olduğunu tabir eden Pekpak, şöyle konuştu:
“Kemah’ın tam göbeğinde bu kentin İslam beldesi, Türk beldesi olduğunun alametifarikası bir caminin önündeyiz. Gülabibey Mescidi 1454’ten bu tarafa Müslümanların ibadet ettiği, namaz kıldığı güzide bir ibadethanedir. Hem doğal yapısıyla hem de Türk mimarisiyle bezenmiş özel bir yapıdır. O tarihten beri burada beşerler ibadet ediyor.”
.
Pekpak, tarihi Gülabibey Camisi’nin görülmesi, tarihi ve mimarisinin hissedilmesi, atmosferiyle koklanması gereken hoş bir yer olduğunu kelamlarına ekledi.
Gülabibey Cami İmam Hatibi Mehmet Hançer de caminin tarihinin bilinenden çok daha eskilere dayandığını, farklı periyotlarda namazgah ve mescit olarak kullanıldığını söyledi.
Akkoyunlu beyefendilerinden Muhammed Vasfı Beyefendi tarafından “Mescid-i Muhammediye” ismiyle caminin bugün bulunduğu alana namazgah yerine yeni bir mescit yaptırıldığını aktaran Hançer, “Erzincan Valisi Buyruk Gülabibey ise 1454’te kare planlı olarak bu camiyi inşa ettiriyor. Erzincan büyük bir sarsıntı geçirdiğinden bu mescit de hasar görmüş. Tamirleri yapılan camimiz bugüne kadar ayakta kalmış.” dedi. AA